UCHWAŁA NR 15/364/2014

KONFERENCJI EPISKOPATU POLSKI Z DNIA 13 MARCA 2014 R. W SPRAWIE

ZATWIERDZENIA IV PRZYKAZANIA KOŚCIELNEGO

I PROMULGACJI JEDNOLITEGO TEKSTU PRZYKAZAŃ KOŚCIELNYCH

PO ICH NOWELIZACJI WRAZ Z WYKŁADNIĄ

 

Podczas 362. Zebrania Plenarnego KEP, które odbyło się w Wieliczce w dniach 21-22 czerwca 2013 roku, dokonano nowelizacji IV przykazania kościelnego. W miejsce dotychczasowego zapisu, który brzmi: „Zachowywać nakazane posty i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, a w okresach pokuty powstrzymywać się od udziału w zabawach” – przyjęto nowe brzmienie: „Zachowywać nakazane posty i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, a w czasie Wielkiego Postu powstrzymywać się od udziału w zabawach”.

Jak wynika z nowego brzmienia przykazania, okres formalnego zakazu zabaw został ograniczony do Wielkiego Postu. Nie zmienia to jednak w niczym dotychczasowego charakteru każdego piątku jako dnia pokutnego, w którym katolicy powinni „modlić się, wykonywać uczynki pobożności i miłości, podejmować akty umartwienia siebie przez wierniejsze wypełnianie własnych obowiązków, zwłaszcza zaś zachowywać wstrzemięźliwość” (por. kan. 1249-1250).

364. Zebranie Plenarne KEP, które odbyło się w Warszawie w dniach 12-13 marca 2014 r., określiło zasady dotyczące promulgacji nowelizacji IV przykazania kościelnego.

Nowa wersja przykazań kościelnych, w formie ujednoliconej wraz z wykładnią, zostanie podana do wiadomości, a tym samym promulgowana, poprzez rozesłanie do wszystkich kurii diecezjalnych. Zostanie również zamieszczona w Aktach Konferencji Episkopatu Polski.

Jednolity tekst przykazań kościelnych wraz z wykładnią stanowi załącznik niniejszej uchwały.

Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

 

      +Stanisław Gądecki

    Metropolita Poznański

Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski

+ Wojciech Polak

      Sekretarz Generalny

Konferencji Episkopatu Polski

 

 

PIĘĆ PRZYKAZAŃ KOŚCIELNYCH

 

  1. 1.      W niedziele i święta nakazane uczestniczyć we Mszy świętej i powstrzymać się od prac niekoniecznych.
  2. 2.      Przynajmniej raz w roku przystąpić do Sakramentu Pokuty.
  3. 3.      Przynajmniej raz w roku, w okresie wielkanocnym, przyjąć Komunię świętą.
  4. 4.      Zachowywać nakazane posty i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, a w czasie Wielkiego Postu powstrzymywać się od udziału w zabawach.
  5. 5.      Troszczyć się o potrzeby wspólnoty Kościoła.

 

WYKŁADNIA DLA

PIERWSZEGO, TRZECIEGO I CZWARTEGO PRZYKAZANIA KOŚCIELNEGO

 

PIERWSZE PRZYKAZANIE KOŚCIELNE: „W niedziele i święta nakazane uczestniczyć we Mszy świętej i powstrzymać się od prac niekoniecznych”.

 

Na terytorium Polski, świętami nakazanymi poza niedzielami są:

-     1 stycznia, Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi

-     6 stycznia, Uroczystość Objawienia Pańskiego (tzw. Trzech Króli)

-     czwartek po Uroczystości Trójcy Świętej, Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa (tzw. Boże Ciało)

-     15 sierpnia, Uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (Matki Bożej Zielnej)

-     1 listopada, Uroczystość Wszystkich Świętych

-     25 grudnia, Uroczystość Narodzenia Pańskiego (Boże Narodzenie).

 

W niedzielę oraz inne dni świąteczne nakazane wierni są zobowiązani uczestniczyć we Mszy świętej oraz powstrzymywać się od wykonywania prac niekoniecznych, czyli tych prac i zajęć, które utrudniają:

- oddawanie Bogu czci,

- przeżywanie radości właściwej dniowi świątecznemu,

- korzystanie z należytego odpoczynku duchowego i fizycznego (zob. kan. 1247 KPK).

 

Nakazowi uczestniczenia we Mszy świętej czyni zadość ten, kto bierze w niej udział, gdziekolwiek jest odprawiana w obrządku katolickim (nie tylko rzymskim), bądź w sam dzień świąteczny, bądź też wieczorem dnia poprzedzającego (zob. kan. 1248 § 1 KPK).

Jeśli z braku kapłana lub z innej poważnej przyczyny nie można uczestniczyć w Eucharystii, zaleca się bardzo, ażeby wierni brali udział w liturgii Słowa, gdy jest ona odprawiana w kościele parafialnym lub innym świętym miejscu według przepisów wydanych przez biskupa diecezjalnego, albo poświęcali odpowiedni czas na modlitwę indywidualną w rodzinie lub grupach rodzin (zob. kan. 1248 § 2 KPK).

 

TRZECIE PRZYKAZANIE KOŚCIELNE: „Przynajmniej raz w roku, w okresie wielkanocnym, przyjąć Komunię świętą.”

 

Okres Wielkanocy obejmuje czas od Niedzieli Zmartwychwstania Pańskiego do Niedzieli Zesłania Ducha Świętego.

-        Podczas 205. Konferencji Episkopatu Polski Biskupów Diecezjalnych, która odbyła się w Warszawie, dnia 21 marca 1985 roku, Konferencja Episkopatu Polski ustaliła, że okres, w którym obowiązuje czas Komunii wielkanocnej, obejmować będzie okres od Środy Popielcowej do Niedzieli Trójcy Świętej.

 

CZWARTE PRZYKAZANIE KOŚCIELNE: „Zachowywać nakazane posty i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, a w czasie Wielkiego Postu powstrzymywać się od udziału w zabawach”.

 

-       Post obowiązuje w Środę Popielcową i w Wielki Piątek wszystkich między osiemnastym a sześćdziesiątym rokiem życia (zob. KPK 1251-1252).

-       Wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych obowiązuje w Środę Popielcową oraz piątki całego roku z wyjątkiem uroczystości (zob. KPK 1251). Dotyczy wszystkich, którzy ukończyli czternasty rok życia. Zachęca się do zachowania wstrzemięźliwości także w Wigilię Narodzenia Pańskiego.

-       Uzasadniona niemożliwość zachowania wstrzemięźliwości w piątek (np. zbiorowe żywienie) domaga się od chrześcijan podjęcia innych form pokuty.

-       Powstrzymywanie się od zabaw sprzyja opanowaniu instynktów i sprzyja wolności serca (zob. KKK 2043). Obowiązuje we wszystkie dni Wielkiego Postu.

-       Nowelizacja zapisu czwartego przykazania nie zmienia w niczym dotychczasowego charakteru każdego piątku jako dnia pokutnego, w którym katolicy powinni „modlić się, wykonywać uczynki pobożności i miłości, podejmować akty umartwienia siebie przez wierniejsze wypełnianie własnych obowiązków, zwłaszcza zaś zachowywać wstrzemięźliwość” (zob. kan. 1249-1250). Wyjątkiem są jedynie przypadające wtedy uroczystości. Jeśli zatem w piątek katolik chciałby odstąpić ze słusznej przyczyny od pokutnego przeżywania tego dnia, winien uzyskać odpowiednią dyspensę.

 

Warszawa, dnia 14 marca 2014 r.

 

          + Wojciech Polak

         Sekretarz Generalny

  Konferencji Episkopatu Polski

 

ZARZĄDZENIE: Czcigodni Księża, proszę zapoznać wiernych z Uchwałą KEP
nr 15/364/2014 wraz z wykładnią. Można to uczynić podczas ogłoszeń parafialnych
lub w ramach okolicznościowego kazania katechizmowego. Sugeruje się także umieszczenie tych dokumentów w gazetkach parafialnych, na parafialnych stronach internetowych, tablicach ogłoszeń.

Płock, dnia 19 marca 2014 r.

 

Ks. Mirosław Milewski

 Wikariusz Generalny

 

Kuria Diecezjalna Płocka

Płock, dnia 31 marca 2014 r.

Nr 643/2014                                                                                Za zgodność